To έργο

Η περιοχή της Κόνιτσας καθώς και η ευρύτερη διασυνοριακή περιοχή έχει αφήσει ανεξίτηλο το αποτύπωμά της στο πέρασμα των χρόνων μέσα από την τέχνη των μαστόρων της. Επιβλητικά πέτρινα μνημεία αλλά και απλά κτίρια μαρτυρούν την ιδιαιτερότητα με την οποία οι μάστορες της περιοχής δημιουργούσαν κατασκευές που θα αποτελούσαν αρχιτεκτονικά υποδείγματα κομψότητας και δεξιοτεχνίας σε όλο τον κόσμο.

Καθώς πολλές μέχρι τώρα δράσεις έχουν προταθεί και υλοποιηθεί στο κομμάτι της διατήρησης και ανάδειξης των πέτρινων μνημείων της περιοχής, το έργο αυτό πηγαίνει ένα βήμα παραπέρα συνδυάζοντας και αξιοποιώντας τη μέχρι τώρα εμπειρία υπό τον βασικό στόχο της ενίσχυσης του θεματικού τουρισμού της περιοχής που αποτελεί και τη βασική κατεύθυνση του Διασυνοριακού Προγράμματος Interreg Greece – Albania 2014-2020. Οι βασικοί στόχοι του έργου είναι:

1. Η επιστημονική τεκμηρίωση και καταγραφή της τέχνης των μαστόρων για την ανάδειξη σημαντικών πέτρινων μνημείων με τη χρήση σύγχρονων ψηφιακών μέσων και την ενεργή συμμετοχή και αλληλεπίδραση των επισκεπτών
2. Η διατήρηση της τέχνης των μαστόρων ως εκπαιδευτικό εργαλείο για τις μελλοντικές γενεές.
3. Ενίσχυση του θεματικού τουρισμού στην διασυνοριακή περιοχής παρέμβασης.

Σε αυτό το πλαίσιο, μετά από μια λεπτομερή καταγραφή και αποτύπωση των τεχνικών, των υλικών αλλά και των υφιστάμενων μνημείων, το STONE.ART προτείνει τη δημιουργία διαδραστικού ψηφιακού υλικού το οποίο θα είναι διαθέσιμο στο κοινό μέσω των δημιουργούμενων «Ψηφιακών Εκθεσιακών Κέντρων» και θα περιλαμβάνει Τρισδιάστατη (3D) Απεικόνιση Σημαντικών Μνημείων και από τις 2 πλευρές (π.χ. Γεφύρι Κόνιτσας, Γεφύρι Katiu, Μονή Μολυβδοσκέπαστης, Κοίμηση της Θεοτόκου Πρεμετή), ένα ψηφιακό παιχνίδι βασισμένο στις τεχνικές της κατασκευής ενός πέτρινου μνημείου για παιδιά και ενήλικες καθώς και επιπλέον συνοδευτικό πολυμεσικό (multimedia) υλικό.

Η ψηφιακή αυτή έκθεση θα βρίσκεται τόσο στο Μουσείο των Ηπειρωτών Μαστόρων στην Πυρσόγιαννη Κόνιτσας όσο και στο Πολιτιστικό Κέντρο Πρεμετής, ενώ μια «Κινητή Ψηφιακή Έκθεση» θα εγκατασταθεί σε Κέντρα Πολιτισμού και Μουσεία με στόχο την ανάδειξη της περιοχής αλλά και του ιδιαίτερου πολιτιστικού της αποθέματος (Κέντρο Πολιτισμού Σταύρος Νιάρχος/ Μουσείο Μπενάκη κ.α.).

Με μια σειρά άλλων ψηφιακών εργαλείων και μέσων προτείνεται η δημιουργία μιας πλατφόρμας περιεχομένου η οποία θα είναι διαθέσιμη στο ευρύτερο κοινό ως τουριστικό αλλά και εκπαιδευτικό εργαλείο. Επιπλέον, σε μια εποχή που η έλλειψη όχι μόνο πιστοποιημένων αλλά και έμπειρων τεχνιτών της πέτρας αρχίζει να γίνεται κρίσιμη τόσο για τη συντήρηση ή αποκατάσταση των υφιστάμενων μνημείων όσο και για την διατήρηση και συνέχιση της παραδοσιακή αυτής τέχνης, στα πλαίσια του STONE.ART προτείνεται η δημιουργία και λειτουργία μιας «Σχολής Πέτρας» στις εγκαταστάσεις του παλιού Σχολαρχείου Βούρμπιανης. Η Σχολή Πέτρας με τη συνεχή υποστήριξη και αρωγή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων θα μπορεί να εκπαιδεύσει τους μελλοντικούς τεχνίτες/ συνεχιστές της τέχνης της πέτρας αλλά να λειτουργήσει και ως ένα Σύγχρονο Ερευνητικό Κέντρο πάνω στις παραδοσιακές τεχνικές της πέτρας, τα ζητήματα προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς της ανανέωσης και ανάδειξης του πολιτιστικού αποθέματος. Ένα παράρτημα / εργαστήρι της Σχολής αυτής θα λειτουργεί στην Πρεμετή, αποτυπώνοντας το διασυνοριακό χαρακτήρα της δράσης και ενισχύοντας ουσιαστικά τη συνεργασία μεταξύ των δύο Δήμων. Λοιπές υποστηρικτικές δράσεις που θα συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων του έργου είναι:

• Ψηφιακός Διαδραστικός Άτλαντας για τα πέτρινα μνημεία της περιοχής
• Βάση δεδομένων για τη φιλοξενία των επιστημονικών τεκμηρίων
• Έντυπος οδηγός για την πρακτική εφαρμογή των τεχνικών της πέτρας
• Μελέτη για την αξιοποίηση των παραδοσιακών τεχνικών στη σύγχρονη κατασκευή
• Πολυμεσικό υλικό προώθησης της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της περιοχής και εφαρμογή τουριστικού προσανατολισμού (διαδρομές, χωριά, σημεία ενδιαφέροντος κλπ).
• Θερινό εργαστήρι για την τέχνη της πέτρας με σειρά διαλέξεων, διαγωνισμών και πρακτικών για κάθε ενδιαφερόμενο (μαθητές, φοιτητές, τουρίστες κλπ) κα.

Περίληψη προτεινόμενου σχεδίου:

Η περιοχή της Κόνιτσας καθώς και η ευρύτερη διασυνοριακή περιοχή έχει αφήσει ανεξίτηλο το αποτύπωμά της στο πέρασμα των χρόνων μέσα από την τέχνη των μαστόρων της. Επιβλητικά πέτρινα μνημεία αλλά και απλά κτίρια μαρτυρούν την ιδιαιτερότητα με την οποία οι μάστορες της περιοχής δημιουργούσαν κατασκευές που θα αποτελούσαν αρχιτεκτονικά υποδείγματα κομψότητας και δεξιοτεχνίας σε όλο τον κόσμο.

Καθώς πολλές μέχρι τώρα δράσεις έχουν προταθεί και υλοποιηθεί στο κομμάτι της διατήρησης και ανάδειξης των πέτρινων μνημείων της περιοχής, η πρόταση αυτή πηγαίνει ένα βήμα παραπέρα συνδυάζοντας και αξιοποιώντας τη μέχρι τώρα εμπειρία υπό τον βασικό στόχο της ενίσχυσης του θεματικού τουρισμού της περιοχής που αποτελεί και τη βασική κατεύθυνση του Διασυνοριακού Προγράμματος Interreg Greece – Albania 2014-2020.

Οι 2 βασικοί προτεινόμενοι άξονες είναι:

1. Η επιστημονική τεκμηρίωση και καταγραφή της τέχνης των μαστόρων για την ανάδειξη σημαντικών πέτρινων μνημείων με τη χρήση σύγχρονων ψηφιακών μέσων και την ενεργή συμμετοχή και αλληλεπίδραση των επισκεπτών
2. Η διατήρηση της τέχνης των μαστόρων ως εκπαιδευτικό εργαλείο για τις μελλοντικές γενεές.

Σε αυτό το πλαίσιο, μετά από μια λεπτομερή καταγραφή και αποτύπωση των τεχνικών, των υλικών αλλά και των υφιστάμενων μνημείων, το STONE.ART προτείνει τη δημιουργία διαδραστικού ψηφιακού υλικού το οποίο θα είναι διαθέσιμο στο κοινό μέσω των δημιουργούμενων «Ψηφιακών Εκθεσιακών Κέντρων» και θα περιλαμβάνει Τρισδιάστατη (3D) Απεικόνιση Σημαντικών Μνημείων και από τις 2 πλευρές (π.χ. Γεφύρι Κόνιτσας, Γεφύρι Katiu, Μονή Μολυβδοσκέπαστης, Κοίμηση της Θεοτόκου Πρεμετή), ένα ψηφιακό παιχνίδι βασισμένο στις τεχνικές της κατασκευής ενός πέτρινου μνημείου για παιδιά και ενήλικες καθώς και επιπλέον συνοδευτικό πολυμεσικό (multimedia) υλικό.

Η ψηφιακή αυτή έκθεση θα βρίσκεται τόσο στο Μουσείο των Ηπειρωτών Μαστόρων στην Πυρσόγιαννη Κόνιτσας όσο και στο Πολιτιστικό Κέντρο Πρεμετής, ενώ μια «Κινητή Ψηφιακή Έκθεση» θα εγκατασταθεί σε Κέντρα Πολιτισμού και Μουσεία με στόχο την ανάδειξη της περιοχής αλλά και του ιδιαίτερου πολιτιστικού της αποθέματος (Κέντρο Πολιτισμού Σταύρος Νιάρχος/ Μουσείο Μπενάκη κ.α.).

Με μια σειρά άλλων ψηφιακών εργαλείων και μέσων προτείνεται η δημιουργία μιας πλατφόρμας περιεχομένου η οποία θα είναι διαθέσιμη στο ευρύτερο κοινό ως τουριστικό αλλά και εκπαιδευτικό εργαλείο.

Επιπλέον, σε μια εποχή που η έλλειψη όχι μόνο πιστοποιημένων αλλά και έμπειρων τεχνιτών της πέτρας αρχίζει να γίνεται κρίσιμη τόσο για τη συντήρηση ή αποκατάσταση των υφιστάμενων μνημείων όσο και για την διατήρηση και συνέχιση της παραδοσιακή αυτής τέχνης, στα πλαίσια του STONE.ART προτείνεται η δημιουργία και λειτουργία μιας «Σχολής Πέτρας» στις εγκαταστάσεις του παλιού Σχολαρχείου Βούρμπιανης. Η Σχολή Πέτρας με τη συνεχή υποστήριξη και αρωγή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων θα μπορεί να εκπαιδεύσει τους μελλοντικούς τεχνίτες/ συνεχιστές της τέχνης της πέτρας αλλά να λειτουργήσει και ως ένα Σύγχρονο Ερευνητικό Κέντρο πάνω στις παραδοσιακές τεχνικές της πέτρας, τα ζητήματα προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς της ανανέωσης και ανάδειξης του πολιτιστικού αποθέματος.  Ένα παράρτημα / εργαστήρι της Σχολής αυτής θα λειτουργεί στην Πρεμετή, αποτυπώνοντας το διασυνοριακό χαρακτήρα της δράσης και ενισχύοντας ουσιαστικά τη συνεργασία μεταξύ των δύο Δήμων.

Λοιπές υποστηρικτικές δράσεις που θα συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων του έργου είναι:

• Ψηφιακός Διαδραστικός Άτλαντας για τα πέτρινα μνημεία της περιοχής
• Βάση δεδομένων για τη φιλοξενία των επιστημονικών τεκμηρίων
• Έντυπος οδηγός για την πρακτική εφαρμογή των τεχνικών της πέτρας
• Μελέτη για την αξιοποίηση των παραδοσιακών τεχνικών στη σύγχρονη κατασκευή
• Πολυμεσικό υλικό προώθησης της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της περιοχής και εφαρμογή τουριστικού προσανατολισμού (διαδρομές, χωριά, σημεία ενδιαφέροντος κλπ).
• Θερινό εργαστήρι για την τέχνη της πέτρας με σειρά διαλέξεων, διαγωνισμών και πρακτικών για κάθε ενδιαφερομένο (μαθητές, φοιτητές, τουρίστες κλπ) κα.

Μέσω της βασικής επιδίωξης της πρότασης για αξιοποίηση, διάσωση και ανάδειξη της τέχνης της πέτρας ως ένα εμβληματικό χαρακτηριστικό της ευρύτερης περιοχής απώτερος στόχος είναι να δημιουργηθεί ένας  βασικός πόλος έλξης και διάδρασης τόσο σε τουριστικό όσο και εκπαιδευτικό πεδίο ο οποίος θα δώσει νέα πνοή και επισκεψιμότητα στα ακριτικά μας χωριά.